Ludowe wyobrażenia o rzeczywistości nie podlegały naukowej weryfikacji. Obserwacje i obliczenia astronomiczne traktowano również w dużym przybliżeniu. Zmiany pór roku często były dopasowywane do różnych okoliczności nie związanych z kalendarzem astronomicznym. W wielu europejskich kulturach ludowych uważano, że zimowe przesilenie przypada w dniu 13 grudnia. Wierzono, że po świętej Lucji przybywa dnia. Słońce rodzi się do życia. Charakterystyczne, że obrzędy związane z przesileniem zimowym rozpowszechnione są głównie wśród ludów północnych. Może działa tu zasada deficytu. Światło jest bardziej cenione tam gdzie jest go po prostu mniej. Procesje dziewcząt w białych szatach ze świecami na głowach znamy Z filmów Bergmana a od jakiegoś czasu z promocji w jednej z sieci skandynawskich sklepów meblowych.

Utrwalenie światła działającego na światłoczułą substancję to istota Foto-grafii. To dość banalna konstatacja, ale czy jeszcze uświadamiana, choćby przez fotografujących? Współczesne sposoby zapisu obrazu w coraz mniejszym stopniu związane są z właściwościami światła , nie chodzi tu wyłącznie o możliwości rejestracji obrazu niewidzialnego ludzkim okiem, ani o gigantyczną czułość matryc umożliwiającą fotografowanie prawie w ciemności. Myślę, że można postawić i próbować obronić tezę, że Fotografia przestaje być postrzegana jako efekt działania światła na światłoczułą substancję ( jakiegokolwiek rodzaju). Automatyzacja i nieustanne ograniczanie i redukowanie udziału operatora w procesie fotografowania może prowadzić do braku odczucia związku między światłem tworzącym obraz a tym co widzimy na przykład na wyświetlaczu . W dającej się przewidzieć przyszłości może dojść do tego, że o tym jak będą wyglądały nasze fotografie będą decydowali bardziej wytwórcy sprzętu i programowania niż my fotografujący.

W tradycyjnym procesie fotograficznym światło było istotnym czynnikiem, aż do chwili ostatecznego utrwalenia pozytywu.( nawet końcowego wypłukania i wysuszenia). Towarzyszyło całemu procesowi. Ładowanie filmów do kaset i do koreksu odbywało się w zupełnej ciemności. Dopiero po utrwaleniu negatywów można było zobaczyć pierwszy efekt. Wykonanie powiększeń musiało się odbywać w świetle ochronnym np.. czerwonym. Długi proces gdzie właściwe używanie światła ma podstawowe znaczenie. Światło tworzy obraz to oczywiste, ale bardzo łatwo jego odrobina która przypadkowo dotrze do światłoczułej substancji w inny sposób niż przez obiektyw podczas fotografowania może bezpowrotnie zniweczyć wysiłki fotografa. Dobrze o tym wiedzieli nasi poprzednicy, którzy z czułością okrywali swoje wielkie kamery czarnymi płachtami żeby żaden zabłąkany promień nie wdarł się do środka. Do niedawna wymiana filmów zwojowych czy małoobrazkowych musiała się odbywać w zaciemnionym miejscu, jak nakazywały nawet najprostsze rysunkowe instrukcje dołączone na przykład do rolki filmu ORWO . Wszystkie te zabiegi były częścią procesu zwanego fotografowaniem. Na przykład fotografując pochód 1 Majowy trzeba było dobrze rozplanować ujęcia, żeby zmienić film gdzieś pod drzewem. Cięty z metra NP 55 ładowany ręcznie po raz enty do tych samych kaset lubił się zaświetlić. Pierwsze klatki często były na straty. Trzeba było o tym pamiętać. Zmiany technologiczne wybawiły nas z wielu uciążliwości związanych z zapisem obrazu. Oprócz spędzania wielu godzin w ciemni, nie musimy się również specjalnie martwić o uboczne skutki oddziaływania światła ( nieszczelność korpusu kamery, kaset itp.) Światło właściwie przestało przeszkadzać. Nowoczesne obiektywy radzą sobie z fotografowaniem wszystkiego i w każdych warunkach.

Zmiana technologii produkcji obrazów fotograficznych spowodowała wyeliminowane etapu pośredniego, czyli negatywu. Światło przestaje pośredniczyć w powstawaniu końcowego obrazu. Dziś fotografia to od razu pozytyw. Na wyświetlaczu. Na ekranie monitora itd. O tym, że kiedyś fotografia była oddziaływaniem światła na światłoczułą substancję dzieci dowiadują się w szkole podstawowej na zajęciach Przyrody. Jest to dla nich jedna z wielu ciekawostek takich jak na przykład zegar słoneczny. Wytwarzanie obrazów fotograficznych ( wydruków) najczęściej odbywa się już bez udziału światła. Proces negatywowo-pozytywowy (przekazanie skumulowanej energii ) to już technika specjalna jak ambrotypia lub dagerotyp.